10 sierpień, ostatnia aktualizacja poradnika 3 luty 2024
Baranów Sandomierski - zamek
Podkarpacie na weekend - Zamek w Baranowie i pałac Tarnowskich
Zwiedzamy Polskę
- najpiękniejsze miejsca, plaże i atrakcje turystyczne
Część #27 -
Zamek Baranów Sandomierski - pałac Tarnowskich
Sierpniowy weekend zapowiadał się ciepły i słoneczny. Postanowiliśmy odwiedzić rodzinne strony Agatki i tym samym naszym celem kolejnej podróży została perła architektury renesansowej, magnacki zamek w Baranowie Sandomierskim oraz zamek - pałac Tarnowskich w Tarnobrzegu - Dzikowie.
Zamek w Baranowie Sandomierskim zwany "Małym Wawelem" ze względu na liczne podobieństwa, wzniesiono w drugiej połowie wieku XIV. Położony jest na prawym brzegu Wisły w północnej część województwa podkarpackiego, około 14 km na południowy zachód od miejscowości Tarnobrzeg.
W fazie początkowej był to dwór rycerski lub wieża mieszkalna Baranowskich - szczątki wieży odkryte zostały przez archeologów pod zamkowym dziedzińcem. Obronę zamkowi miały zapewniać otaczające go sporych rozmiarów umocnienia bastionowe, po których niemal nic nie zostało, natomiast rezydencja zamkowa była broniona przez dolne strzelnice w przyziemiu, poniżej dziedzińca zamkowego.
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek z biegiem lat był w posiadaniu wielu rodzin, Wiśniowieckich, Lubomirskich, Sanguszków, Potockich, Krasickich, Małachowskich. Kolejno zamek odziedziczył Stanisław Dolański, który odrestaurował zniszczony po pożarze w 1898r. obiekt. W narożnej komnacie parteru powstała kaplica ozdobiona witrażami oraz ołtarzem. W posiadaniu rodziny Dolańskich zamek pozostał do II wojny światowej.
Po zniszczeniach jakie przyniosła druga wojna światowa, zamek został odbudowany w latach 1959 - 1969. W późniejszym czasie zamek przekazano Kopalniom i Zakładom Siarki "Siarkopol" w pobliskim Tarnobrzegu, a od 1997 roku właścicielem zamku jest Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. w Warszawie.
Zamek w Baranowie Sandomierskim
Zamek w Baranowie z czterema okrągłymi basztami w narożach ma kształt prostokąta. W środku znajduje się wieża z wejściem na śliczny dziedziniec położony na wysokości pierwszego piętra. Ponoć często wylewy rzeki Wisły docierały pod drzwi zamku, lecz nie zalewały dziedzińca. Zamek z trzech stron otaczają dwukondygnacyjne skrzydła mieszkalne. Na dwóch z trzech skrzydeł znajdują się arkadowe krużganki ozdobione twarzami ludzko - zwierzęcymi.
Późnorenesansowy zamek w Baranowie Sandomierskim z 1591 roku
Perła architektury renesansowej
Taras wschodni zamku w Baranowie
Zamek posiada świetną akustykę, otwarcie okna w komnacie powoduje, że szum zza okna jest bardziej słyszalny w przeciwległej ścianie. Nieopodal zamku, na miejscu dawnych stajen po wojnie wzniesiono budynki, które służą dziś jako zaplecze hotelowe.
Zamek Baranów Sandomierski od strony ogrodów zamkowych
Trochę kwiatów nie zaszkodzi ;-)
Czas poznać zamek od kuchni
Oczekując na przewodnika, odwiedziliśmy ogrody zamkowe. Po krótkim spacerze, połączonym z lekką foto-sesją nadszedł czas na pogłębienie wiedzy.
Zwiedzanie zamku rozpoczynamy od parteru, w którym znajduje się ekspozycja poświęcona wydobyciu siarki oraz pozostałości z ceramiki. Kolejno wchodzimy na dziedziniec zamkowy, gdzie przewodnik opowiada nam o historii zamku. Dalej kierujemy się do kaplicy zamkowej w skrzydle zachodnim. Następnie kręconymi schodami na dziedzińcu docieramy do sali portertowo - konferencyjnej z czterema wielkimi portretami królów polskich.
Arkadowy dziedziniec zamku
Ekspozycja
Zdobienia
Dalsza komnata - Galeria Tylmanowska prezentuje się znaczniej okazale. Bogate zdobienia stiukami oraz obrazy przedstawiające włoskie miasta. Na dwóch z obrazów zobaczyliśmy miejsca, w których spędzaliśmy kiedyś urlop, miasto Taormina z wulkanem Etna w tle, na Sycylii oraz Florencja we Włoszech. W skrzydle wschodnim do którego docieramy przez klatkę schodową na dziedzińcu zwiedzamy bardzo ładne, trzy komnaty gościnne i Basztę Falconiego zdobioną złotem.
Część pomieszczeń jest udostępniona zwiedzającym
Baszta Falconiego
Tym samym kończy się nasz tour po zamku w Baranowie Sandomierskim. Krótki - 30 minutowy, lecz ciekawy. Na koniec, dla ciekawostki podamy, że zamek w Baranowie wykorzystano przy kręceniu znanego serialu "Czarne Chmury".
Dziedziniec z krużgankami jest bardzo wystawny
Widok z piętra zamku na dziedziniec
Kolejnym etapem naszej jednodniowej wycieczki był pobliski zamek w Tarnobrzegu - Dzikowie, do którego dotarliśmy w niespełna 20 minut.
Tarnobrzeg - Pałac Tarnowskich
Zamek w Dzikowie, uważany dziś za pałac, choć kiedyś obiekt miał charakter obronny i był uznawany za zamek, położony jest w północnej część województwa podkarpackiego, w dzielnicy miasta Tarnobrzeg Dzików. W wyniku badań ustalono, że zamek w Dzikowie powstał z początkiem XV w. Wówczas postawiono dwór kamienno - ceglany z wieżą.
Dwór był obiektem obronnym na Wiśle, otaczała go fosa oraz mur. Przyjmuje się, że pierwszymi właścicielami dworu był ród Ossolińskich. Obecnie zamek (taka forma nam bardziej odpowiada) jest siedzibą technikum rolniczego. Zamek w kształcie litery U, składa się z dwóch kondygnacji oraz dwóch skrzydeł bocznych. Po środku widoczna jest czterokondygnacyjna wieża z zegarem tradycyjnym. Kolejny zegar, słoneczny, otoczony winoroślą, umieszczony jest na skrzydle prawym.
Pałac Tarnowskich
Nie mieliśmy możliwości wejścia do środka, bowiem obiekt był w fazie sporych remontów, a szkoła nieczynna, lecz z uzyskanych informacji od strażnika, w lewym skrzydle znajduje się kaplica, w której archeolodzy odkryli partie murów i piwnice zamku z XVI wieku. Zamek otoczony jest parkiem w którym spotkaliśmy kilka osób z psami.
Po krótkim spacerze, udaliśmy się w dalszą drogę, postanawiając, że wrócimy tu za naście lat by sprawdzić, czy plany przekształcenia zamku w ośrodek kultury regionalnej, o których poinformował nas strażnik, zostały zrealizowane.
Atrakcje Podkarpacie - co warto zobaczyć w pobliżu?
Atrakcje Podkarpacia - zamek Przecław, skansen w Kolbuszowej i pałac w Czyżowie Szlacheckim (52 kilometrów)
Kielecczyzna na jeden dzień - zamek Szydłów i pałac w Kurozwękach (59 kilometrów)
Bilety i opłaty
Zamek Baranów Sandomierski : 10zł
Odsłony : 51,984 osób.
Zerknij na mapę gdzie to jest
Start podróży
Odwiedzone miejsce